Voeding en diabetes is vaak een lastige combinatie, zeker als je net te horen hebt gekregen dat je diabetes hebt en je moet spuiten maar weet eigenlijk nog niet hoe alles samen hangt en samen gaat.
Diabetes en Voeding
In de eerste paar weken dat je te horen hebt gekregen dat je diabetes hebt krijg je heel veel termen, feitjes en andere informatie over je heen. Om je op weg te helpen wordt je begeleidt en heb je de mogelijkheid om veel vragen te stellen. Zelf kan je natuurlijk ook het internet op gaan om (nieuwe) informatie te vergaren. Op deze website vindt je ondertussen al heel veel informatie over Diabetes. Maar genoeg daarover, we gaan je in dit artikel op weg helpen hoe je met voeding om moet gaan wanneer je diabetes hebt.
Koolhydraten
Je leert in korte tijd koolhydraten tellen, dit is nodig om zo te kunnen bepalen hoeveel eenheden insuline je moet spuiten. Maar wat zijn koolhydraten?
Koolhydraten zitten bijvoorbeeld in fruit, aardappelen, rijst, toetjes, snoepjes, stroop, dranken, gebakjes, brood, pasta, chips, nootjes, wortels en knollen, soepen en sausjes en chocoladepasta. Chocoladepasta wordt bij ons erg veel gegeten, gelukkig mag dit ook. Een hele lijst. Koolhydraten leveren het lichaam energie en dit heb je weer nodig voor alles wat je doet. Koolhydraten worden in de darm afgebroken tot glucose en insuline is nodig om de glucose in de cel te kunnen krijgen.
Koolhydraten is een verzamelnaam voor: Zetmeel, vruchtensuiker, melksuiker en suiker.
Koolhydraten omrekenen
Je gaat leren omrekenen met koolhydraten. Op verpakkingen en internet en zelfs via apps kun je de koolhydraten vinden die in het product zitten. De hoeveelheid koolhydraten kunnen zijn aangegeven per 100 gram en dit moet je dan omrekenen naar de hoeveelheid die je gaat eten of drinken.
Er wordt geadviseerd om geen drinken te nemen met koolhydraten, maar light producten. Slimpie ranja kan onbeperkt gedronken worden en thee zonder melk ook. Ga maar eens op zoek in de winkel en dan kom je erachter dat er tegenwoordig vele dranken zonder suiker zijn.
Let wel op de zoetstoffen. Bijvoorbeeld als een drank gezoet is met cyclamaat wordt er een maximum gegeven aan hoeveel glazen van 200 ml gedronken mag worden.
Rekenvoorbeeld met een Mars
Voorbeeld omrekenen van een mars
Voedingswaarde per 100 gram
Energie 450 kcal
Eiwit 3.3 gram
Vet 16.6 gram
Waarvan verzadigd vet 10 gram
Koolhydraten 68 gram
Een mars weegt 60 gram. Dan wordt het 0.6 x 68 = 41 gram koolhydraten
Een tussendoortje bevat tussen de 15 en 20 gram koolhydraten.
Vet en Eiwit
De vier P’s Patat, Pizza, Poffertjes en Pannenkoeken en dat is af en toe lekker. Maar hier moeten we een trucje toepassen.
Vet heeft niet direct invloed op de bloedglucose, het zorgt ervoor dat het eten langer in de maag blijft zitten. Vetten gaan even in de relaxmodus. Vet zorgt ervoor dat de glucose minder snel in het bloed terecht komt. En dan kan je een hypo krijgen, want je had je insuline al gespoten voor het eten. Belangrijk om te weten is dat als je een vette maaltijd eet en vaak zitten hierin ook veel koolhydraten, om vlak na de maaltijd de insuline te spuiten. Dit voorkomt schommelingen in de bloedsuikers.
Vet en reserves
Vet hebben we allemaal nodig om gezond te blijven. Via het bloed worden vetten vervoerd naar de organen, zoals spieren, lever en vetweefsel. Ze worden daar gebruikt voor energie als bouwstof en als reserve. Tevens zit er in vet ook vitamines. Boter en bakproducten bevatten de vitamines A, D en E en in plantaardige olie zit veel vitamine E.
Voorbeelden voor een kind van 10 jaar
Ik zal hieronder een paar voorbeelden geven van het eettabel en insuline eenheden van Jürgen.
Voedingsmiddel Koolhydraten Insuline eenheden bloedsuiker
Ontbijt:
200 ml halfvolle melk 9
Bruine boterham worst 15
Bruine boterham zoet 25 3,5 8.9
—
Totaal 49 Koolhydraten
Bij Jürgen staat 1 eenheid insuline voor 6 punten daling in zijn bloedsuiker. Bij mij liggen de eenheden hoger, dit omdat ik zwaarder en ouder ben. Voor iedereen is het verschillend hoeveel eenheden er gespoten wordt, dit is maatwerk en dit wordt in het ziekenhuis samen met de diabetes verpleegkundige en diëtiste uitgezocht.
Tabel voor een kind van 10 jaar
Bij Jürgen hanteren we onderstaand tabel.
Eenheden kortwerkende insuline aantal te eten koolhydraten
1 14
1,5 21
2 28
2,5 35
3 42
3,5 49
4 56
4.5 63
5 70
Klik hier om meer te weten te komen over de verschillende type insuline.
Uitleg v/d tabel
Jürgen heeft in dit voorbeeld geen gym die dag op school en zal een tussendoortje eten van ongeveer 15 punten aan koolhydraten en suikervrij drinken en zijn bloedsuiker was voor het ontbijt 8,9. Had Jürgen in de ochtend wel gym gehad dan had hij 3 eenheden gespoten en een pakje drinken meegekregen waarin suiker zit. Kortom het is een heel gepuzzel om uit te zoeken hoe je reageert op bepaalde voeding en wat het met je bloedsuiker doet en wat jezelf aan beweging hebt op de dag zelf.
