Druk, druk en nog eens druk, hoe komt dit?

We zijn druk met zijn allen en om af te spreken moeten we de agenda gebruiken. Hoe komt het toch dat er vroeger meer tijd was dan hedendaags?

Vanaf de jaren 80 hebben we flink wat vrije uurtjes ingeleverd. Volgens het Sociaal Cultureel Planbureau hadden mensen in de werkende leeftijd gemiddeld 48 uur vrij tijd per week, zeg maar het weekend. In 2005 is dat nog maar 42 uur per week, daarna is het gelijk gebleven. Dit is onder andere veroorzaakt doordat we meer zijn gaan werken en vrouwen zijn meer gaan werken. Voor 1985 werkten veel van deze vrouwen niet en verzorgden de kinderen en deden het huishouden. Inmiddels werken veelal beide partners waardoor er een nieuwe taakverdeling is ontstaan in de huishouding en eventuele opvoeding van de kinderen. Vrouwen doen minder in het huishouden en bij de mannen is daar wat bij gekomen, waardoor er minder vrije tijd over is. Gelukkig zijn er vele huishoudelijke apparaten bij gekomen die alles wat makkelijker maken.

Veel vrouwen ervaren tijdsdruk, ook al zouden ze evenveel vrije tijd hebben als mannen. Het vrouwenbrein werkt nu eenmaal anders en de vrije uurtjes zijn meer verspreid over de week. Her en der een half uurtje op een dag om vervolgens de kinderen naar voetbal te brengen of op te halen. Doordat de tijd versnipperd is over de week is het moeilijker om iets groots op te pakken waar je meerdere uren aan kan spenderen. Ook is het bekend dat veel vrouwen multitasken, tegelijkertijd strijken en televisie kijken of telefoneren en eten koken en ga zo nog maar even door.

Stiekem worden zo verplichte taken weggewerkt. Vrouwen voelen zich vaak verantwoordelijk voor het reilen en zeilen in en om huis. Ze zijn meer bezig van wat er in een gezin moet gebeuren, houden de kinderen in de gaten, zijn de boodschappen gehaald en vooral niets vergeten. Kortom die bovenkamer maakt behoorlijk wat uurtjes. Dit wordt vooral veroorzaakt door de rolverdeling tussen mannen en vrouwen. Mannen doen meer in de huishouding en in de zorg maar de vrouw is nog steeds diegene die het meeste overzicht heeft.

Er is ook nog iets waar veel tijd in gaat zitten. Thuis niet loskomen van het werk. Ons werk dringt zich steeds meer door in onze vrije tijd. Dit wordt veelal veroorzaakt door het stijgende smartphone bezit en werk email dat gekoppeld staat met bijvoorbeeld een google account. Wie stuurt er buiten kantooruren weleens een werk mail? We zijn flexibeler geworden wanneer we werken. Hierin sluipt het gevaar dat je niet helemaal los kan komen van je werk. Moet je altijd bereikbaar zijn voor je werk? Misschien kan het binnenkort wel niet meer. In verschillende landen lopen er experimenten van bedrijven met regels voor de bereikbaarheid buiten werktijden. Volkswagen blokkeert hun server buiten werktijd. In Frankrijk is er afgesproken dat er na 18:00 uur niet meer gemaild mag worden.

Als iemand het druk heeft, heeft hij of zij weinig tijd voor anderen. De tijd die je dan doorbrengt met een druk iemand is erg schaars. Als het om zelf verkozen drukte gaat wordt dit vaak gezien als een status. Kan iemand er niets aan doen omdat hij of zij het even niet kan bijbenen dan is kritiek vaak het gevolg.

We proppen meer in minder tijd, continue productiviteit is een ingeslopen begrip in onze wereld.

Dan maar even niks doen?

Psychologen van de Universiteit van Chicago hebben een onderzoek gedaan onder proefpersonen.  De proefpersonen moesten een enquête invullen. Na afloop mochten ze kiezen of ze de enquête in het zelfde lokaal inleverden of de enquête op 5 minuten loopafstand brachten. Als beloning kregen ze op beide locaties een melkchocoladereep. Bij een tweede versie werd aangekondigd dat het op de ene locatie een melkreep betrof en op de andere locatie een pure reep, na een kwartier moesten de proefpersonen weer terug zijn voor het volgende onderzoek. Waarin werd gemeten hoe gelukkig ze waren. Wat bleek?

De mensen die voor een loopje hadden gekozen waren gelukkiger dan de mensen die op dezelfde locatie waren gebleven. We doen blijkbaar liever iets, ook al is het iets overbodigs, dan dat we niets doen. Volgens de onderzoekers moeten we voor ons zelf de nutteloze activiteit wel kunnen rechtvaardigen. Als alleen de melkreep werd aangeboden leverden de meesten hun enquête op dezelfde locatie in. Met een keuze, kozen meer mensen de verre locatie, een andere smaak reep levert die rechtvaardiging op voor het loopje.

Voor een groot deel klopt dit. Stop met zoveel mogelijk in zo weinig mogelijk tijd. Dit komt de ontspanning echt niet ten goede. Doe af en toe gewoon niets of een hele dag en leer nee zeggen. Dit is zeker in het begin lastig, want je moet loslaten aan iets wat misschien wel heel veilig voelde of dat je bang bent voor kritiek. Maar je hoofd en lichaam heeft het echt nodig en daarbij hoe lucht het op dat je wel een keer nee zegt. Je hoeft jezelf niet continue te verantwoorden naar de buitenwereld toe.

Bron: quest06/2016 en mijn eigen leerproces